արապմունք 7.
Բանավոր հարցում, հարցերի քննարկում:
Կիսատ թողած աշխատանքը լրացնել տանը:
Նոր թեմա՝ Միանդամի հասկացությունը:
Կարդալ, փորձել հասկանալ:
Պարզագույն հանրահաշվական արտահայտությունները միանդամներն են։
Միանդամ անվանում են թվերի և տառերի արտադրյալ հանդիսացող հանրահաշվական արտահայտությունը։
Այդ տառերը և թվերը անվանում են տվյալ միանդամի արտադրիչներ։
Օրինակ՝ 3abc-ն միանդամ է, նրա արտադրիչներն են 3 թիվը և a, b, c տառերը։
Նկատեցիք, որ այդ միանդամի գրառման մեջ բաց են թողնված բազմապատկման նշանները, մենք այսուհետ կաշխատենք այդ նշանը չդնել, բայց կհասկանանք, որ դրանց միջև դրված են բազմապատկման նշանները:
Ահա միանդամների այլ օրինակներ.
1, a, b, 5, 9, a/3, 0, abcd, 5ef,-23ab:
Թիվը կամ մեկ տառը նույնպես անվանում են միանդամ, իսկ 0-ն, կոչվում է զրոյական միանդամ:
Նշենք միանդամների որոշ հատկություներ:
Հատկություն 1.
Երկու միանդամներ համարում են հավասար, եթե նրանք իրարից տարբերվում են միայն արտադրիչների հերթականությամբ:
Օրինակ՝ 2ab, 2ba կամ ab2:
Գրում ենք այսպես՝ 2ab=2ba=ab2
Հիշենք, որ արտադրյալը չի փոխվում, եթե արտադրիչների տեղերը փոխում ենք:
Հատկություն 2.
Երկու միանդամներ համարվում են հավասար, եթե նրանցից մեկը ստացվում է մյուս միանդամի մեջ թվային արտադչիչները միմյանց հետ բազմապատկելով:
Օրինակ՝
a.b.2.3 և a.6 միանդամները իրար հավասարն են, քանի որ մեկը ստացվում է մյուսից բազմապատկում կատարելով, նրա մեջ մտնող թվային արտադրիչները նրանց արտադրյալով փոխարինելով:
առաջին միանդամը կլինի՝ a.b.6 , որն էլ հենց նույն երկրորդ միանդամն է:
Հատկություն 3.
Միանդամը համարում են հավասար զրոյի, եթե նրա արտադրիչների մեջ կա զրո թիվը:
Օրինակ՝ a.0.5
Հատկություն 4.
Երկու միանդամներ համարում են հավասար, եթե նրանցից մեկը ստացվում է մյուսից՝ 1 արտադրիչը բաց թողնելով:
1.a.b=a.b
Առաջադրանքներ
1.Գրեք մի քանի միանդամների օրինակներ:
A.b.6.3
c.a․5.8
x.a.7.8
y.a.9.8
2.Գրեք այնպիսի միանդամների զույգեր, որ գրելաձևով տարբեր լինեն, բայց իրար հավասար լինեն (օգտվիր վերը նշված հատկություններից):
c.b.5.2=10.c.b
3.y.d.3.x=9.x.d.y
8.c.y.b=b.8.y.c
3. Նշեք միանդամի թվային արտադրիչը դեղինով, իսկ տառայինը՝ կապույտով:
ա) a9 բ) 0,6xy գ) c 2/3 դ) b4c
ե) x(−1) y զ) a է) 5kb ը) 0,21axy:
4. Գրեք բոլոր այն միանդամները, որոնք ստացվում են տված միանդամում արտադրիչների տեղերը փոխելիս.
Տես առաջին օրինակը՝
ա) 3ab=a3b=ab3
բ) d(−2)3c=d3c(-2) գ) x7yz =yzx7 դ) ab4=ba4
ե) ab31=31ba զ) 2ak5=k5a2 է) (−2)bc=b(-2)c
5. Պարզեցրու միանդամի գրությունը՝
0ab=0, xy0z=0, 1kpx=kpx, (-3)a(-5)=15a, 24bc2d=48bcd
6. Ի՞նչ արժեք է ստանում 3x + 2y գումարը, x, y-ի հետևյալ արժեքների դեպքում.
x = 2, y = -5
3×2+2x(-5)=6+(-10)=-4
7.Միանդամ են արդյո՞ք հետևյալ արտահայտությունները՝
ab=այո, -3c=այո, 1+9d=ոչ, a=այո, -121a+3bc+4=ոչ, 6a=այո:
Ալվինա Խարազյան 