Պարապմունք 10.
Բանավոր հարցում, հարցերի քննարկում:
Կիսատ թողած աշխատանքը լրացնել տանը:
Թեմա՝ Միանդամների արտադրյալը, բնական ցուցիչով աստիճան
Միանդամների արտադրյալ ասելով հասկանում ենք այն միանդամը, որի արտադրիչները տվյալ միանդամների բոլոր արտադրիչներն են։
Օրինակ՝ a3 և bca միանդամների արտադրյալը կլինի
a3* bca =3aabc
արտադրյալը գրելիս շատ հաճախ միանդամը ունենում է մի քանի հատ նույն արտադրիչը, ինչպես վերը նշված օրինակում՝ 3aabc, կարճ կարող ենք գրել այսպես՝
3a2bc, որտեղ վերևում նշված փոքր երկուսը ցույց է տալիս, որ այդ գրելաձևում առկա է երկու հատ արտադրիչ a տառ: Երկուսը կոչվում է աստիճանացույց, իսկ a-ն՝ հիմք։
Բերենք այլ օրինակներ՝
a a = a2
a a a = a3
a a a a = a4
այսպես կարող ենք շարունակել:
. . . . . . . . . .
և համապատասխանաբար ասում են, որ
a-ն a-ով բազմապատկած հավասար է a-ի երկրորդ աստիճանի կամ ավելի հաճախ ասում ենք a-ի քառակուսի, եթե վերջինս բազմապատկենք էլի a-ով, արդեն կստանանք a-ի երրորդ աստիճանի կամ ավելի հաճախ ասում ենք a-ի խորանարդ։ a-ի հավասար չորս արտադրիչների արտադրյալը հավասար է a-ի չորրորդ աստիճանի և այլն։
Միանդամում, եթե a-ն միակ արտադրիչն է, գրում ենք այսպես՝ a1 = a
և ասում ենք, որ a-ի առաջին աստիճանը հավասար է a-ի, այսինքն մեկ աստիճանը չի գրվում:
Այժմ փորձենք բազմապատկել հետևյալ միանդամները և գրել հակիրճ տեսքով՝
aaa* aa=a3 * a2 =aaaaa=a5
bbbb*bbbbb=b4 * b5 =bbbbbbbbb=b9
Աշխատանք դասագրքից, համար՝ 41, 42, 43, 44 (էջ 18)
41. ա) 6ab հակադրը -6ab
բ) (-3)bc հակադիրը3bc
գ) 8kcpհակ-8kcp
դ) p հակ-p
ե) -k հակ k
զ) 0հակ0
է) 2,5 հակ-2,5
ը) -18abx հակ18abx
42. ա) bbbb=b4
բ) aaaaa=a5
գ) ccccccc=c7
դ) kkkkkkkkk=k9
43.ա) aba=a2b
բ) kpppkp=k2p4
գ) 3abab=3a2b2
դ) 7xxyyyyx=7x3y4
ե) ababa=a3b2
զ) 3a2a3a=18a2
է) a3a4=a7
ը) a2 a3a5=a10
44.ա) a2a3=a5
բ) b4b=b5
գ) k5k3=k8
դ) x3x12=x15
ե) a3ba2=a5b
զ) k4n5k3n2=k7k7
է) 2x3yx2y5=2x5y6
ը) 3a10b2a10b2=3a20b4
Ալվինա Խարազյան 